SERVIS ZA KAFU ZA DVANAEST OSOBA
Materijal: posrebren i pozlaćen metal
Period: oko 1920. godine
Poreklo: Bosna, moguće Sarajevo
Servis za kafu za dvanaest osoba raskošan je na specifičan orijentalni način, a izrađen je u Bosni, i to najverovatnije u Sarajevu, u jednoj od mnogobrojnih kujundžijskih radionica u kojima su majstori vekovima usavršavali svoje umeće, postepeno usvajajući uticaje islamskih dekorativnih umetnosti koji su se ispoljili na Balkanu dolaskom turskih osvajača. Servis čine ibrik za kafu, dva bokala za vodu, posuda za šećer, dvanaest čašica na okrugloj stopi i velika okrugla tacna. Servis je izrađen od posrebrenog i pozlaćenog metala, a cela površina svakog od predmeta koji čine servis, prekrivena je razrađenom i detaljnom graviranom dekoracijom. Dekorativni motivi tipični za tursku umetnost svedoče o velikoj ljubavi ovog orijentalnog naroda prema cveću, koja se ispoljavala u svim dekorativnim umetnostima. Na našem setu preovlađuju motivi cveta anemona, koji je pored lala i karanfila, kod Turaka bio omiljen cvet, često prikazivan u okviru dekorativnih šema na predmetima od metala, keramike ili tkanine. To posebno dolazi do izražaja na površinama dva visoka bokala za vodu gde se arabeske od stilizovanih vijugavih grančica smenjuju sa živopisnim i brojnim cvetovima anemona. Na ibriku, posudi za šećer, čašicama i tacni dekoracija je organizovana u okviru polja u kojima se smenjuju realistično prikazani i više geometrijski stilizovani cvetovi anemona, a okružuju ih folijažni motivi na detaljno izgraviranoj pozadini. Opštem utisku raskoši doprinosi i kombinacija pozlate i posrebrenja.
Kafa potiče iz Etiopije i Jemena, a u Osmanskom carstvu počela je da se konzumira početkom 16. veka, da bi već polovinom 16. veka dobila važnu ulogu u svakodnevnom životu u carstvu. Posredstvom Turaka kafa je dospela i kod nas, kao i dalje u Evropu gde je relativno brzo stekla veliku popularnost. (Prema legendi opsada Beča od strane Turaka 1526. bila je trenutak kada su se Bečlije prvi put susrele sa ovim toplim napitkom koji su odmah zavolele). Na Balkanu je ritual ispijanja kafe bio povezan sa upotrebom predmeta orijentalnog dizajna, za šta je lep primer i naš servis za kafu koji je izrađen oko 1920. godine odražavajući viševekovnu tradiciju minulih vremena.
